-
1 cōpiōsus
cōpiōsus adj. with comp. and sup. [copia], furnished abundantly, well supplied, having abundance, rich, copious, plentiful, abounding: familiae: via copiosa omniumque rerum abundans, N.: stativa, L.: patrimonium: victus: fit causa copiosior, stronger: copiosissimum oppidum, Cs.: tu rebus omnibus: a frumento locus: homines: domus: Bruttidius artibus, Ta.—Of discourse, rich, copious, affluent, eloquent: non copiosus homo ad dicendum: oratio: homo copiosissimus.—Abundant, profuse: liquor (putei), Ph.: rerum varietas, Ph.* * *copiosa -um, copiosior -or -us, copiosissimus -a -um ADJplentiful/copious/abundant; well supplied/equipped, w/ample resources; prolific; eloquent, w/plentiful command of the language; verbose; rich/wealthy; fruitful -
2 ūber
ūber eris, adj. with comp. ūberior and sup. ūberrimus [cf. 1 uber], abounding, rich, full, fruitful, fertile, abundant, plentiful, copious, productive: spicae: Fruges, H.: in uberi agro, L.: aquae, O.: agro bene culto nihil potest esse usu uberius: neque aetas Ulla uberior (aestate), O.: uberrima pars Siciliae: arbor uberrima pomis, O.: (Sulmo) gelidis uberrimus undis, O.—Fig., rich, abounding, fruitful, productive: spe uberiore commoveri: ingenia uberrima: uberrima triumphis provincia, full of.—Of style and composition, full, rich, copious, suggestive, fruitful: orator: quid uberius cuiquam quam mihi et pro me et contra Antonium dicere?: uberior in dicendo: uberiores litterae: haec uberiora ad suos perscribebant, Cs.* * *Ibreast/teat (woman); udder (animal), dugs/teats; rich soil; plenty/abundanceIIuberis (gen.), uberior -or -us, uberrimus -a -um ADJfertile, rich, abundant, abounding, fruitful, plentiful, copious, productive -
3 copiosus
cōpĭōsus, a, um, adj. [1. copia].I.Furnished abundantly with a thing, well supplied, having abundance, rich, copious, plentiful, abounding (in wealth, means of living, etc.) (very freq. and class., esp. in prose).A.In gen.; constr. with abl., ab, or absol.; rarely with gen.(α).With simple abl. or ab and abl.:(β).tu agris, tu aedificiis, tu argento, tu familiā, tu rebus omnibus ornatus et copiosus sis,
Cic. Cat. 2, 8, 18:Arion grandi pecuniā et re bonā multā coplosus,
Gell. 16, 19, 7:oppidum re cibariā,
id. 7, 1, 8:Bruttedius artibus honestis,
Tac. A. 3, 66:locus a frumento,
Cic. Att. 5, 18, 2.—Absol. (so most freq.):(γ).copiosa plane et locuples (mulier),
Cic. Div. in Caecil. 17, 55:urbs,
id. Arch. 3, 4:via copiosa omniumque rerum abundans,
Nep. Eum. 8, 5; cf.stativa,
Liv. 9, 44, 9:patrimonium,
Cic. Rosc. Am. 2, 6; id. Rab. Post. 14, 38 al.:ingenium facile et copiosum,
fertile in expedients, rich, Quint. 10, 1, 128:ratio loquendi,
id. 2, 1, 4.— Comp.: provincia, Auct. B. Alex. 43. — Sup.:copiosissimum oppidum,
Caes. B. G. 1, 23: copiosissimus ac sollertissimus hostis, * Suet. Caes. 35:cucumeres,
Plin. 19, 5, 23, § 65.—With gen.:(δ).ager silvestrium caprarum,
Sol. 11, 11; cf. 1. copis. —With ad: quamquam erat provincia minime copiosa ad alendos exercitus, Auct. B. Alex. 42.—B.In partic., of an orator, or of discourse, rich in language, copious in expression, eloquent:II.homo copiosus ad dicendum,
Cic. Caecin. 23, 64:lingua (opp. inops),
id. Fin. 3, 15, 51:densior ille, hic copiosior in eloquendo,
Quint. 1, 1, 106:oratores,
id. 12, 5, 5:vir,
Liv. 45, 25, 3:multa et varia et copiosa oratio,
Cic. de Or. 2, 53, 214:loquacitas,
Quint. 8, 2, 17;opp. jejunum,
id. 8, 3, 49.—Existing in rich abundance, copious (very rare):1.liquor putei,
Phaedr. 4, 9, 7:varietas rerum abundat,
id. 5, 6, 2:supellex verborum,
Quint. 8, prooem. § 28.—Hence, cōpĭōsē, adv. (very freq.), in great abundance, copiously, abundantly, plentifully, copiously provided.In gen.:2.sic copiose in provinciam profectus erat, ut, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 36, § 91:large et copiose comparare pastum,
id. N. D. 2, 47, 121:accepti tribus tricliniis,
id. Att. 13, 52, 2:senatorum urna copiose absolvit,
by a large majority, id. Q. Fr. 2, 4, 6:ornatus,
id. Verr. 2, 4, 27, § 62.—Esp., of discourse, copiously, fully, at length:copiose ab eo agri cultura laudatur,
Cic. Sen. 17, 59:copiose et abundanter loqui,
id. de Or. 2, 35, 151:defendere causas reorum,
id. Verr. 2, 2, 78, § 191:dicere,
id. N. D. 1, 21, 58; Quint. 1, 4, 5.— Comp.:dicere,
Cic. Or. 4, 14:haec omnia exsequi,
Quint. 9, 3, 89.— Sup.:dicere,
Cic. Clu. 10, 29; id. de Or. 1, 62, 263; id. Off. 1, 1, 4:laudare,
id. de Or. 2, 10, 39:defensum esse,
id. Quint. 28, 87:locus tractatur,
Quint. 2, 4, 24. -
4 uber
1.ūber, ĕris, n. [Gr. outhar; Sanscr. ūdhar; cf. O. H. Germ. uter; Engl. udder; cf. the letter B], a teat, pap, dug, udder, a breast that gives suck (mostly poet. and in post Aug. prose).(α).Sing., Lucr. 1, 887: lactantes ubere toto, Enn. ap. Charis. p. 103 P. (Ann. v. 71 Vahl.):(β).(vitula) binos alit ubere fetus,
Verg. E. 3, 30:ut vix sustineant distentum cruribus uber,
Ov. M. 13, 826:vituio ab ubere rapto,
id. F. 4, 459:cum a nutricis ubere auferretur,
Suet. Tib. 6.—Plur. (so most freq.):II.saepe etiam nunc (puer) Ubera mammarum in somnis lactantia quaeret,
Lucr. 5, 885:lactea,
Verg. G. 2, 524:capreoli Bina die siccant ovis ubera,
id. E. 2, 42; cf.:ad sua quisque fere decurrunt ubera lactis (agni),
Lucr. 2, 370:lactis,
Tib. 1, 3, 46:mammarum,
Gell. 12, 1, 7:candens lacteus umor Uberibus manat distentis,
Lucr. 1, 259:distenta,
Hor. Epod. 2, 46:equina,
id. ib. 8, 8:tenta,
id. ib. 16, 50: natos uberibus gravidis vitali rore rigabat, Cic. poët. Div. 1, 12, 20; cf.:(Romulus) cum esset silvestris beluae sustentatus uberibus,
id. Rep. 2, 2, 4:uberaque ebiberant avidi lactantia nati,
Ov. M. 6, 342:sua quemque mater uberibus alit,
Tac. G. 20.—Transf.A.Of the earth, the fruitful breast, etc.:B.alma tellus annuā vice mortalibus distenta musto demittit ubera,
Col. 3, 21, 3: ubera campi, id. poët. 10, 90. —A cluster or mass in the shape of an udder, of bees hanging from trees when swarming, Pall. Jun. 7, 6 and 9.—C.Richness, fruitfulness, fertility:2.quique frequens herbis et fertilis ubere campus,
Verg. G. 2, 185:divitis agri,
id. A. 7, 262:glebae,
id. ib. 1, 531:in denso non segnior ubere Bacchus,
id. G. 2, 275; cf.:pecorique et vitibus almis Aptius uber erit,
id. ib. 2, 234:vitis,
Col. 4, 27, 5:palmitis Etrusci,
Claud. B. G. 504.ūber, ĕris (abl. uberi;I.but ubere campo,
Col. 6, 27, 1), adj [1. uber; cf. ibid. II. C.], rich in something, full, fruitful, fertile, abundant, plentiful, copious, productive (class.; syn.: ferax, fertilis, fecundus).Lit.:II.seges spicis uberibus et crebris,
Cic. Fin. 5, 30, 91:messis,
Plaut. Rud. 3, 2, 23:fruges,
Hor. C. 4, 15, 5: itaque res uber fuit, antequam vastassent regiones, Cato ap. Prisc. p. 647 P.:Umbria me genuit terris fertilis uberibus,
Prop. 1, 22, 10; cf.:in uberi agro,
Liv. 29, 25, 12:uber solum,
Tac. H. 5, 6:(Neptunus) Piscatu novo me uberi compotivit,
Plaut. Rud. 4, 2, 6:onus,
id. Ps. 1, 2, 64; cf. Col. 6, 27: bellum, productive in booty, Just. 38, 7, 9: gravis imber et uber. copious, Lucr. 6, 290:guttae,
id. 1, 349:aquae,
Ov. M. 3, 31:aqua prolluens et uber,
Cic. Q. Fr. 3, 1, 2, 3:rivi,
Hor. C. 2, 19, 10.— Comp.: agro bene culte nihil potest esse nec usu uberius nec specie [p. 1923] ornatius, Cic. Sen. 16, 57:neque enim robustior aetas Ulla nec uberior (aestate),
Ov. M. 15, 208:subtemen,
fuller, stouter, Plaut. Merc. 3, 1, 20.— Sup.:uberrimi laetissimique fructus,
Cic. N. D. 2, 62, 156.— With abl.:arbor ibi niveis uberrima pomis,
Ov. M. 4, 89:(Sulmo) gelidis uberrimus undis,
id. Tr. 4, 10, 3:uberrimus quaestus,
the most profitable, Ter. Eun. 2, 2, 22: equum nimis strigosum et male habitum, sed equitem ejus uberrimum et habitissimum viderunt, exceedingly stout, plump, or fat, Massur. Sabin. ap. Gell. 4, 20, 11.— With gen.:regio cum aeris ac plumbi uberrima, tum et minio,
Just. 44, 3, 4: frugum, Att. ap. Non. 498, 6.— Absol.:teneant uberrima Teucer Et Libys,
the most fruitful regions, Val. Fl. 1, 510.—Trop., full, rich, copious, esp. of style and language:1.hoc Periclem praestitisse ceteris dicit oratoribus Socrates, quod is Anaxagorae physici fuerit auditor, a quo censet eum uberem et fecundum fuisse,
Cic. Or. 4, 15:motus animi, qui ad explicandum ornandumque sint uberes,
id. de Or. 1, 25, 113:theses ad excitationem dicendi mire speciosae atque uberes,
Quint. 2, 4, 24.— Comp.:nullus feracior in eā (philosophiā) locus est nec uberior quam de officiis,
Cic. Off. 3, 2, 5; id. Div. 1, 3, 6:aut majore delectatione aut spe uberiore commoveri,
id. de Or. 1, 4, 13:quis uberior in dicendo Platone?
id. Brut. 31, 121:uberiores litterae,
id. Att. 13, 50, 1:Catoni seni comparatus C. Gracchus plenior et uberior,
Tac. Or. 18:haec Africanus Petreiusque pleniora etiam atque uberiora Romam ad suos perscribant,
Caes. B. C. 1, 53:tuasque Ingenio laudes uberiore canunt,
Ov. Tr. 2, 74:in juvenibus etiam uberiora paulo et paene periclitantia feruntur,
Quint. 11, 1, 32.— Sup.:doctissimi homines ingeniis uberrimis adfluentes,
Cic. de Or. 3, 15, 57 (dub.;bracketed by B. and K.): uberrima supplicationibus triumphisque provincia,
full of, id. Pis. 40, 97:uberrimae litterae,
id. Att. 4, 16, 13:nec decet te ornatum uberrimis artibus,
id. Brut. 97, 332:oratorum eā aetate uberrimus erat,
Tac. A. 3, 31 fin. —Hence, adv., used only in the comp. and sup.Lit., more fruitfully, more fully, more copiously or plentifully:2.uberius nulli provenit ista seges,
Ov. P. 4, 2, 12:flere uberius,
Cic. Phil. 2, 31, 77:mores mali quasi herba irrigua succreverunt uberrime,
most luxuriantly, Plaut. Trin. 1, 1, 9.— -
5 amplus
amplus adj. with comp. and sup. [am- (for ambi-) + PLE-], of large extent, great, ample, spacious, roomy: domus, V.: civitas, Cs., C.: porticūs, V.: ter amplum Geryonem... compescit, H.: amplum et excelsum signum, broad and tall: collis castris parum amplus, not broad enough, S.: amplissima curia.—Meton., abundant, numerous, great, full, copious, large: res familiaris: divitiae, H.: dimissis amplioribus copiis, the greater part of the troops, Cs.: ampliores copias expectare, larger reinforcements, Cs.: ut is amplior numerus esset: commeatus spe amplior, S.: amplissima pecunia.—Fig., ample, great, strong, violent: morbus amplior factus, T.: metus: spes, S.: pro amplissimis meritis (honos).—Of external appearance, etc., magnificent, splendid, glorious: praemia: funus, N.: res gestae, S.: honores, H.: occasio calumniae: orator, eminent: munus aedilitatis amplius: ut ampliore quam gerebat dignus haberetur (sc, potestate), S.: funere ampliore efferri, L.: monumentum quam amplissimum facere: mihi gratiae verbis amplissimis aguntur, in the handsomest terms.—In opinion or judgment, illustrious, noble, renowned, distinguished, glorious: familia: Etruscae gentis regem amplum Tuscis ratus, a proud thing for, L.: sibi amplum esse urbem ab se captam frequentari, L.: parvi et ampli, small and great, H.: amplissimo genere natus, Cs.: honos et nomen: ut quisque est genere copiisque amplissimus, Cs.—Esp.: amplissimus, most honorable (of a high office or an illustrious man): amplissimum collegium decemvirale: res gestae: vir.—Of an orator, copious; see also amplius.* * *ampla -um, amplior -or -us, amplissimus -a -um ADJgreat, large, spacious, wide, ample; distinguished, important, honorable -
6 fundo
1.fundo, fūdi, fūsum, 3, v. a. [root FUD; Gr. CHU, cheW-, in cheô, cheusô;I.Lat. futis, futtilis, ec-futio, re-futo, etc.,
Curt. Gr. Etym. p. 204 sq. ], to pour, pour out, shed.Lit., of fluids.1.In gen.:2.(natura terram) sucum venis cogebat fundere apertis Consimilem lactis, etc.,
Lucr. 5, 812:sanguinem e patera,
Cic. Div. 1, 23, 46:novum liquorem (i. e. vinum) de patera,
Hor. C. 1, 31, 3:vina paterā in aras,
Ov. M. 9, 160; cf.:vinum inter cornua,
id. ib. 7, 594:vinum super aequora,
id. ib. 11, 247:duo rite mero libans carchesia Baccho Fundit humi,
Verg. A. 5, 78:laticem urnis,
Ov. M. 3, 172:lacrimas,
Verg. A. 3, 348: cf. Ov. M. [p. 793] 5, 540:fundit Anigros aquas,
pours out, id. ib. 15, 282:parumne fusum est Latini sanguinis?
shed, spilt, Hor. Epod. 7, 4:sanguine ob rem publicam fuso,
Sall. H. Fr. 2, 96, 2 Dietsch:sanguinem de regno (i. e. propter regnum),
Curt. 10, 5.—Mid.:memorandum, in septem lacus eum (Strymonem) fundi,
discharges itself, Plin. 4, 10, 17, § 38:ingentibus procellis fusus imber,
pouring, Liv. 6, 8, 7; 6, 32, 6; cf.:sanguis in corporibus fusus,
Cic. de Or. 2, 77, 310.—In partic.a.Of metals, to make by melting, to melt, cast, found:* b.exolevit fundendi aeris pretiosi ratio,
Plin. 34, 2, 3, § 5; cf. id. 34, 7, 18, § 46:caldarium (aes) funditur tantum, malleis fragile,
id. 34, 8, 20, § 94:aere fuso,
id. 34, 11, 24, § 107:vitrum,
id. 34, 14, 42, § 148:glandes, Auct. B. Afr. 20, 3: Theodorus ipse se ex aere fudit,
Plin. 34, 8, 19, § 83:ne statuam quidem inchoari, cum ejus membra fundentur,
Quint. 2, 1, 12:fusis omnibus membris (statuae),
id. 7 praef. §2: olim quaerere amabam, Quid sculptum infabre, quid fusum durius esset,
Hor. S. 2, 3, 22.—In medic. lang.: aliquem, to cause one to have fluid stools, to relax the bowels (opp. comprimere): si compresserit aliquem morbus aut fuderit, Cels. praef. med.; cf. under P. a.—B.Transf.1.To wet, moisten, bathe with a liquid ( poet. and very rare):2.(ossa) niveo fundere lacte,
Tib. 3, 2, 20:multo tempora funde mero,
id. 1, 7, 50.—Of things non-fluid.a.In gen., to pour forth in abundance, to scatter, cast, hurl; to spread, extend, diffuse:b.desectam cum stramento segetem corbibus fudere in Tiberim,
Liv. 2, 5, 3:picem reliquasque res, quibus ignis excitari potest, fundebant,
Caes. B. G. 7, 24, 4:tela,
Val. Fl. 3, 243:sagittam,
Sil. 7, 647:(solis) radios per opaca domorum,
Lucr. 2, 115:quas (maculas) incuria fudit,
has scattered, Hor. A. P. 352:fundunt se carcere laeti Thraces equi,
pour themselves forth, rush out, Val. Fl. 1, 611:se cuncta manus ratibus,
id. 2, 662:littera fundens se in charta,
Plin. 13, 12, 25, § 81:luna se fundebat per fenestras,
Verg. A. 3, 152.—Mid.:ne (vitis) in omnes partes nimia fundatur,
spread out, Cic. de Sen. 15, 52:homines fusi per agros ac dispersi,
Cic. Sest. 42, 91.—In partic.(α).With the accessory notion of production, to bring forth, bear or produce (in abundance):(β).crescunt arbusta et fetus in tempore fundunt,
Lucr. 1, 351; cf.:terra feta frugibus et vario leguminum genere, quae cum maxima largitate fundit,
Cic. N. D. 2, 62, 156:flores aut fruges aut bacas,
id. Tusc. 5, 13, 37:frugem,
id. de Sen. 15, 51:plus materiae (vites),
Plin. 17, 22, 35, § 192:cum centesimo Leontini campi fundunt,
id. 18, 10, 21, § 95:facile illa (piscium ova) aqua et sustinentur et fetum fundunt,
Cic. N. D. 2, 51, 129:(terra) animal prope certo tempore fudit Omne,
Lucr. 5, 823; cf. ib. 917:fudit equum magno tellus percussa tridenti,
Verg. G. 1, 13:Africa asinorum silvestrium multitudinem fundit,
Plin. 8, 30, 46, § 108: quae te beluam ex utero, non hominem fudit, Cic. Pis. init.; Verg. A. 8, 139, v. Forbig. ad h. l.—With the secondary notion of depth or downward direction, to throw or cast to the ground, to prostrate:II.(victi hostes) et de jugis, quae ceperant, funduntur,
Liv. 9, 43, 20:nec prius absistit, quam septem ingentia victor Corpora (cervorum) fundat humi,
Verg. A. 1, 193; cf. Ov. M. 13, 85; Sil. 4, 533:aliquem arcu,
Val. Fl. 1, 446.—In middle force:fundi in alga,
to lie down, Val. Fl. 1, 252.—Esp. freq. milit. t. t., overthrow, overcome, rout, vanquish an enemy:hostes nefarios prostravit, fudit, occidit,
Cic. Phil. 14, 10, 27; cf.:exercitus caesus fususque,
id. ib. 14, 1, 1:aliquos caedere, fundere atque fugare,
Sall. J. 58, 3:Gaetulos,
id. ib. 88, 3:classes fusae fugataeque,
id. ib. 79, 4; cf.:si vi fudisset cecidissetque hostes,
Liv. 35, 1, 8:hostes de jugis,
id. 9, 43, 20:Gallos de delubris vestris,
id. 6, 16, 2:eas omnes copias a se uno proelio fusas ac superatas esse,
Caes. B. G. 1, 44, 8; cf.:Massilienses crebris eruptionibus fusi,
id. B. C. 2, 22, 1:Latini ad Veserim fusi et fugati,
Cic. Off. 3, 31, 112; Liv. 2, 6 fin.:quatuor exercitus Carthaginiensium fudi, fugavi, Hispania expuli,
id. 28, 28, 9; cf. Drak. on 38, 53, 2;less freq. in a reversed order: alios arma sumentes fugant funduntque,
Sall. J. 21, 2; Vell. 2, 46 fin.: omnibus hostium copiis fusis armisque exutis, Caes. B. G. 3, 6, 3:magnas copias hostium fudit,
Cic. Mur. 9, 20:Sabinos equitatu fudit,
id. Rep. 2, 20:Armeniorum copias,
id. Arch. 9, 21:maximas copias parva manu,
Sall. C. 7, 7.Trop.A.Ingen., to pour out or forth, to spread out, extend, display:B.imago de corpore fusa,
Lucr. 4, 53:animam moribundo corpore fudit,
id. 3, 1033; cf. id. 3, 700:concidit ac multo vitam cum sanguine fudit,
Verg. A. 2, 532:circuli (appellantur), quod mixta farina et caseo et aqua circuitum aequabiliter fundebant,
poured out, spread out, Varr. L. L. 5, § 106:quem secutus Cicero hanc famam latius fudit,
Quint. 11, 2, 14; cf. id. 10, 5, 11:cum vero causa ea inciderit, in qua vis eloquentiae possit expromi: tum se latius fundet orator,
will display himself, Cic. Or. 36, 125:superstitio, fusa per gentes,
id. Div. 2, 72 init.; cf. Quint. 11, 3, 84:neque se tanta in eo (Cicerone) fudisset ubertas,
id. 12, 2, 23:fundet opes, Latiumque beabit divite lingua,
riches of expression, Hor. Ep. 2, 2, 121. —Mid.:quamquam negant, nec virtutes nec vitia crescere: tamen utrumque eorum fundi quodammodo et quasi dilatari putant,
to be diffused, Cic. Fin. 3, 15, 48; cf.:modo virtus latius funditur,
Sen. Ep. 74, 27; and:semper ex eo, quod maximas partes continet latissimeque funditur, tota res appellatur,
id. 5, 30, 92:saepe in amplificanda re funditur numerose et volubiliter oratio,
id. Or. 62, 210.—In partic., of speech, to pour forth, utter:A.per quam (arteriam) vox principium a mente ducens percipitur et funditur,
Cic. N. D. 2, 59, 149; cf.:e quibus elici vocem et fundi videmus,
id. Tusc. 2, 24, 56:inanes sonos,
id. ib. 5, 26, 73 (for which:inani voce sonare,
id. Fin. 2, 15, 48):sonum,
id. Ac. 2, 23, 74:verba poëtarum more (opp. ratione et arte distinguere),
id. Fin. 4, 4, 10:versus hexametros aliosque variis modis atque numeris ex tempore,
id. de Or. 3, 50, 194; cf.:grave plenumque carmen,
id. Tusc. 1, 26, 64:tam bonos septenarios ad tibiam,
id. ib. 1, 44, 107:physicorum oracula,
id. N. D. 1, 26, 66:has ore loquelas,
Verg. A. 5, 842:preces pectore ab imo,
id. ib. 6, 55; so,preces,
id. ib. 5, 234; Hor. Epod. 17, 53:mera mendacia,
Plaut. Ps. 4, 1, 33:jam tu verba fundis hic, sapientia?
you waste, Ter. Ad. 5, 2, 7:opprobria rustica,
Hor. Ep. 2, 1, 146:iras inanes,
Val. Fl. 3, 697:vehemens et liquidus puroque simillimus amni Fundet opes,
Hor. Ep. 2, 2, 121:preces,
App. M. 11, p. 258, 4; Tac. A. 14, 30; Aug. in Psa. 25, 10 al.—Hence, fūsus, a, um, P. a., spread out, extended, broad, large, copious, diffuse.Lit.:B.(aër) tum fusus et extenuatus sublime fertur, tum autem concretus in nubes cogitur,
Cic. N. D. 2, 39, 101: fusior alvus, i. e. more relaxed (opp. astrictior), Cels. 1, 3 med.:toga (opp. restricta),
wide, full, Suet. Aug. 73:Gallorum fusa et candida corpora,
full, plump, Liv. 38, 21, 9:campi in omnem partem,
extended, Verg. A. 6, 440; cf.:non fusior ulli Terra fuit domino,
a broader, larger kingdom, Luc. 4, 670.—Trop., copious, diffuse; flowing, free:* 1. 2.genus sermonis non liquidum, non fusum ac profluens,
Cic. de Or. 2, 38, 159; cf.:constricta an latius fusa narratio,
Quint. 2, 13, 5:materia abundantior atque ultra quam oporteat fusa,
id. 2, 4, 7:ut illud, quod ad omnem honestatem pertinet, decorum, quam late fusum sit, appareat,
Cic. Off. 1, 28, 98; cf. Quint. 11, 1, 5:(vox) in egressionibus fusa et securae claritatis (opp. contracta),
unrestrained, free, id. 11, 3, 64:periodus,
id. 9, 4, 128:fusiores liberioresque numeri,
id. 130:lingua Graeca prolixior fusiorque quam nostra,
Gell. 2, 26, 7:in locis ac descriptionibus fusi ac fluentes,
Quint. 9, 4, 138:plenior Aeschines et magis fusus,
id. 10, 1, 77:dulcis et candidus et fusus Herodotus (opp. densus et brevis et semper instans sibi Thucydides),
id. 10, 1, 73.— Sup. seems not to occur.— Adv.: fūse.(Acc. to B.) Copiously, at length, diffusely:2.quae fuse olim disputabantur ac libere, ea nunc articulatim distincteque dicuntur,
Cic. Leg. 1, 13, 36:multa dicere fuse lateque,
id. Tusc. 4, 26, 57:fuse lateque dicendi facultas,
id. Or. 32, 113:fuse et copiose augere et ornate aliquid (opp. brevia et acuta),
id. Fin. 3, 7, 26.— Comp.:haec cum uberius disputantur et fusius (opp. brevius angustiusque concluduntur),
Cic. N. D. 2, 7, 20:fusius et ornatius rem exponere,
Quint. 4, 2, 128.— Sup. seems not to occur.fundo, āvi, ātum, 1, v. a. [fundus], to lay the bottom, keel, foundation of a thing, to found (syn.: condo, exstruo, etc.).I.Lit. (perh. only poet.):B.haec carina satis probe fundata et bene statuta est,
i. e. is laid, Plaut. Mil. 3, 3, 44 (v. Ritschl ad h. l.);dum mea puppis erat validā fundata carinā,
Ov. P. 4, 3, 5; id. H. 16, 111:Erycino in vertice sedes fundatur Veneri Idaliae,
is founded, Verg. A. 5, 759: sedes saxo vetusto. id. ib. 8, 478:arces,
id. ib. 4, 260.—Transf., in gen., to fasten, secure, make firm:II.dente tenaci Ancora fundabat naves,
Verg. A. 6, 4:(genus humanum) Et majoribus et solidis magis ossibus intus Fundatum,
Lucr. 5, 928; 4, 828.—Trop., to found, establish, fix, confirm (class., esp. in part. perf.; cf.:A.firmo, stabilio): illud vero maxime nostrum fundavit imperium et populi Romani nomen auxit, quod, etc.,
Cic. Balb. 13, 31; cf.:quantis laboribus fundatum imperium,
id. Cat. 4, 9, 19:qui (rei publicae status) bonorum omnium conjunctione et auctoritate consulatus mei fixus et fundatus videbatur,
id. Att. 1, 16, 6:accurate non modo fundata verum etiam exstructa disciplina,
id. Fin. 4, 1, 1; cf.:fundati a doctore,
thoroughly instructed, Lact. 6, 21, 4:res publica praeclare fundata,
Cic. Par. 1, 2, 10; cf.:qui legibus urbem Fundavit,
Verg. A. 6, 810:in eorum agro sedes fundare Bastarnis,
Liv. 40, 57, 5:libertatem, salutem, securitatem,
Plin. Pan. 8, 1:jus civile,
Dig. 1, 2, 2, § 39:vacuos Penates prole,
Stat. S. 4, 7, 30; cf.:thalamos Tritonide nympha,
i. e. to marry, Sil. 2, 65:partis et fundatis amicitiis,
Q. Cic. Petit. Cons. 7, 25:fundatae atque optime constitutae opes,
Cic. Rab. Post. 1, 1; cf.:nitidis fundata pecunia villis,
well laid out, Hor. Ep. 1, 15, 46:nihil veritate fundatum,
Cic. Fl. 11, 26; cf. Lucr. 5, 161.— Hence, fundātus, a, um, P. a., firm, fixed, grounded, durable (very rare).Lit.:B.quo fundatior erit ex arenato directura, etc.,
Vitr. 7, 3 med.:si permanetis in fide fundati,
Vulg. Col. 1, 23.—Trop.: deflevi subitas fundatissimae familiae ruinas, Auct. Or. pro Domo, 36, 96. -
7 laetus
1.laetus, a, um, adj. [Sanscr. root prī-, to cheer; prētis, joy, love; cf. Gr. praüs, praios; Germ. Friede, Freude; cf. also Latin gentile name, Plaetorius], joyful, cheerful, glad, gay, joyous, rejoicing, pleased, delighted, full of joy.I.Lit., constr. absol., with de, the gen., the inf., or acc. and inf.(α).Absol.:(β).laeti atque erecti,
Cic. Font. 11, 33:alacres laetique,
id. Sest. 1, 1:vultus,
id. Att. 8, 9, 2:dies laetissimi,
id. Lael. 3, 12.—In neutr. plur. as subst.:litterae tuae partim laeta partim tristia continent,
Plin. Ep. 5, 9, 1.—With de:(γ).laetus est de amica,
Ter. Ad. 2, 2, 45.—With gen.:(δ).laetus animi et ingenii,
Vell. 2, 93, 1; Tac. A. 2, 26:laborum,
Verg. A. 11, 73:irae,
Sil. 17, 308.—With inf.:(ε).laetus uterque Spectari superis,
Sil. 9, 453.—With acc. and inf.:II.laetus sum, fratri obtigisse quod volt,
Ter. Phorm. 5, 4, 1:laeta est abs te (donum) datum esse,
id. Eun. 3, 1, 2.—Transf.A.Doing a thing with joy, cheerful, ready, willing:B. (α).senatus supplementum etiam laetus decreverat,
Sall. J. 84, 3:descendere regno,
Stat. Th. 2, 396:fatebere laetus nec surdum esse, etc.,
Juv. 13, 248.—With abl.:(β).et laetum equino sanguine Concanum,
Hor. C. 3, 4, 34:laetus stridore catenae,
Juv. 14, 23:plantaribus horti,
id. 13, 123.—With inf.:C.et ferro vivere laetum Vulgus,
Sil. 9, 223.—Pleased, satisfied with any thing; delighting in; with abl.:D.classis Romana haudquaquam laeta praedā rediit,
Liv. 27, 31:contentus modicis, meoque laetus,
Mart. 4, 77, 2.—With gen.:laeta laborum,
Verg. A. 11, 73:laetissimus viae,
indulging to the full, Sil. 17, 308.—Pleasing, pleasant, grateful:E.omnia erant facta hoc biduo laetiora,
Cic. Att. 7, 26, 1:laetique nuntii vulgabantur,
Tac. A. 1, 5:vitium laetissimi fructus,
Cic. N. D. 2, 62, 156:virtus haud laeta tyranno,
Val. Fl. 1, 30:militibus id nomen,
Tac. H. 4, 68.—Favorable, propitious, prosperous:F.venti,
Val. Fl. 4, 31:sors,
id. 4, 540:bellum,
Sil. 10, 552; Plaut. Am. prol. 2:saecula,
Verg. A. 1, 605:exta,
Suet. Caes. 77:cujus (proelii) initium ambiguum, finis laetior,
Tac. A. 12, 40.—Fortunate, auspicious, lucky:G.prodigium,
Plin. 11, 37, 77, § 197:augurium,
Tac. H. 1, 62:laeta et congruentia exta,
id. ib. 2, 4:omina,
Petr. 122.—Joyous in appearance, delightful, pleasing, beautiful:2.vite quid potest esse cum fructu laetius, tum aspectu pulchrius?
Cic. de Sen. 15, 53:segetes,
Verg. G. 1, 1:lupae fulvo nutricis tegmine,
id. A. 1, 275:ferarum exuviis,
Ov. M. 1, 475:indoles,
Quint. 2, 4, 4:colles frondibus laeti,
Curt. 5, 4, 9.—In partic., in econom. lang., fertile, rich, of soil:3.ager,
Varr. R. R. 1, 23:laeta Clitumni pascua,
Juv. 12, 13.—Of cattle, fat:glande sues laeti redeunt,
Verg. G. 2, 520.—Abundant, copious:H.laeta magis pressis manabunt flumina mammis,
Verg. G. 3, 310; 3, 494:lucus laetissimus umbrae,
id. A. 1, 441.—Of style, etc., rich, copious, agreeable:nitidum quoddam genus est verborum et laetum,
Cic. de Or. 1, 18, 81.—Of the author:(Homerus) laetus ac pressus,
Quint. 10, 1, 46.—Pleasant, agreeable:1.dicendi genus tenue laetioribus numeris corrumpere,
Quint. 9, 4, 17.—In neutr. sing., adverbially:laetumque rubet,
with joy, with pleasure, Stat. Ach. 1, 323.— Hence, adv.: laetē, joyfully, gladly, cheerfully.Lit. (class.):2.auctorem senatus exstinctum laete atque insolenter tulit,
Cic. Phil. 9, 3, 7:laete an severe dicere,
Quint. 8, 3, 40.— Comp., Vell. 2, 45, 3:neque refert cujusquam Punicas Romanasve acies laetius extuleris,
more eagerly, Tac. A. 4, 33:aliquid ausi laetius aut licentius,
Quint. 2, 4, 14.— Sup.:laetissime gaudere,
Gell. 3, 15, 2.—Transf., fruitfully, abundantly, luxuriantly:3.seges laete virens,
Plin. 33, 5, 27, § 89.— Comp.:truncus laetius frondet,
more fruitfully, more luxuriantly, Col. 5, 9, 10; cf. Plin. 16, 31, 56, § 130.—Lightly, not severely, without seriousness:2.si quis putet nos laetius fecisse quam orationis severitas exigat,
Plin. Ep. 2, 5, 6.laetus, i, m., in late Lat., a foreign bondman who received a piece of land to cultivate, for which he paid tribute to his master, a serf, Amm. 20, 8, 13; Eum. Pan. 21, 1.—Hence,A.laeta, ōrum, n., the land so cultivated, Cod. Th. 7, 20, 10.—B. -
8 abundāns
abundāns tis, adj. with comp. and sup. [P. of abundo]; of rivers, etc., overflowing, full: si amnis abundans Exit, V.: abundantissimus amnis.— Fig., possessing in abundance, rich, abounding, overflowing: (via) omnium rerum, N.: vir laudibus: abundantior consilio. — Existing in abundance, abundant, more than enough: pecunia.* * *abundantis (gen.), abundantior -or -us, abundantissimus -a -um ADJabundant; overflowing; abounding, copious, in large measure; overdone; rich -
9 adfluēns (aff-)
adfluēns (aff-) entis, adj. with comp. [P. of adfluo], flowing, abounding, abundant, rich, copious, affluent, numerous, plentiful: omnium rerum adfluentibus copiis: adfluentior amicitia: pauci opibus et copiis adfluentes: homo vestitu, in flowing garments, Ph.: domus scelerum omnium adfluens. —As subst n.: ex affluenti, profusely, Ta. -
10 beātus
beātus adj. with comp. and sup. [P. of beo], happy, prosperous, blessed, fortunate: beatus, ni unum hoc desit, T.: Beatus ille, qui, etc., H.: nihil est ab omni Parte beatum, H.: beatissima vita: res p., L.: quo beatus volnere, H.: dici beatus, O.: quicquid scripsere beati, exulting, H.: Divitiis, H.—As subst: quod est optabile omnibus bonis et beatis: beatius arbitrantur, think it a happier lot, Ta.—Opulent, wealthy, rich: mulier: Phyllidis parentes, H.: Persarum rege beatior, H.: homines non beatissimi, far from rich, N.—Fig., of things, rich, abundant, excellent, splendid, magnificent: gazae, H.: arces, H.: sedes, of happiness, V.: beatissimum saeculum, most prosperous, Ta.* * *Ibeata -um, beatior -or -us, beatissimus -a -um ADJhappy, fortunate, bringing happiness; rich, wealthy, copious, sumptuousIIbeata, beatum ADJblessed, blissful; "Saint" (in early Church, less formal)IIIhappy/fortunate men/persons (pl.); "the_rich" -
11 benīgnus
benīgnus adj. with comp. [bene+GEN-], kind, good, friendly, pleasing, favorable, benignant: animus in alqm, T.: numen, H.: oratio: benigniora verba, L. — Beneficent, obliging, liberal, bounteous: fortuna mihi, H.: benigniores quam res patitur: vini somnique benignus, a hard drinker and a lover of sleep, H.—Fruitful, fertile, copious, rich: vepres, H.: cornu, H.: ingeni Benigna vena est, H.: praeda, O.: messes terra benigna daret, Tb.* * *benigna -um, benignior -or -us, benignissimus -a -um ADJkind, favorable, obliging; kindly, mild, affable; liberal, bounteous -
12 circum-fluō
circum-fluō fluxī, —, ere, to flow around: latus circumfluit unda, O.: Spuma circumfluit rictūs, O. — Fig., to overflow, have abundance, be rich: omnibus copiis: gloriā: circumfluere atque abundare.—Of diction: circumfluens oratio, too copious. -
13 facilis
facilis e, adj. with comp. and sup. [2 FAC-], easy to do, easy, without difficulty: res (opp. difficilis), T.: facilia ex difficillimis redigere, Cs.: causa: cursus: aditus, Cs.: somnus, easy to obtain, H.: saevitia, easily overcome, H.: aurae, gentle, O.: iactura, light, V.: cera, yielding, O.: victus, copious, V.: cursus ad deos facilior: quod ei fuit facillimum: materies facilis ad exardescendum: haec ad iudicandum sunt facillima: faciles ad receptum angustiae, L.: crepido haud facilior in ascensum, L.: cuivis facile scitu est, T.: (Cyclops) Nec visu facilis, V.: nihil est dictu facilius, T.: factu facillimum, S.: materia facilis est, in te dicta dicere: facilis vincere ac vinci voltu eodem, L.: quod illis prohibere erat facile, Cs.: Quīs facile est aedem conducere, Iu.: terra pecori, suitable, V.: campus operi, L.: divisui (Macedonia), L.: homines bello, Ta.—In adverb. phrases: cum exitūs haud in facili essent, not easy, L.: ex facili tolerantibus, Ta. — Of persons, ready, quick: ad dicendum: fore facilem victu per saecula gentem, lead a happy life, V.: homines in bella, Ta.: amori, Tb.: aurem praebere puellae, Pr.— Easy, goodnatured, accessible, compliant, willing, yielding, courteous, affable: pater: facilem votis ut praebeat aurem, H.. auris, Iu.: mores facillimae: amicitiā, S.: sermone, Ta.: in rebus cognoscendis: in suum cuique tribuendo: ad concedendum: in tua vota di, O.: impetrandae veniae, L. — Favorable, prosperous: res et fortunae faciliores: vestrae res, L.— Easily moving, quick, nimble: oculi, V.: manūs, O.* * *facile, facilior -or -us, facillimus -a -um ADJeasy, easy to do, without difficulty, ready, quick, good natured, courteous -
14 fūsus
fūsus adj. [P. of fundo], stretched out, lying, recumbent, prostrate: in herbā, O.: humi, O. — Spread out, extended, broad, large, ample: (aër) fusus: Gallorum fusa corpora, full, L.: crines, flowing, V.: fusus in pectore barbam. V.—Fig., copious, diffuse, flowing, free: genus sermonis.— At ease, careless: per moenia Teucri, V.: per herbam, V.* * *Ifusa, fusum ADJspread out, broad, flowingIIspindle; (e.g., of the Fates) -
15 laetus
laetus adj. with comp. and sup, joyful, cheerful, glad, gay, joyous, rejoicing, happy, pleased, delighted, full of joy: Laetus est nescio quid, T.: alacres laetique: ludi laetiores: dies laetissimi: servatam ob navem, V.: de amicā, T.: laborum, V.: fratri obtigisse quod volt, T.—Cheerful, ready, willing, eager: senatus subplementum etiam laetus decreverat, S.: Vela dabant laeti, gladly, V.: fatebere laetus Nec surdum esse, etc., Iu.—Delighting, taking pleasure: Et laetum equino sanguine Concanum, H.: munere, O.: plantaribus horti, Iu.: classis praedā, satisfied, L.: Glande sues, filled, V.—Giving joy, conferring delight, pleasing, pleasant, grateful, prosperous, beautiful, charming: omnia erant facta laetiora: vitium laetissimi fructūs: si laeta aderit Venus, propitious, H.: saecula, V.: vite quid potest esse fructu laetius?: pabulum, L.: colles frondibus laeti, Cu.: pascua, fertile, H.: lucus laetissimus umbrae, V. — Plur n. as subst: Sollicitum aliquid laetis intervenit, prosperity, O.—Of style, rich, copious, agreeable: genus verborum.* * *laeta -um, laetior -or -us, laetissimus -a -um ADJhappy/cheerful/joyful/glad; favorable/propitious; prosperous/successful; luxuriant/lush/rich/sleek; fertile (land); teeming/abounding; pleasing/welcome -
16 largus
largus adj. with comp. and sup, abundant, copious, plentiful, large, much: viaticum: odores, O.: largiore vino usus, L.: amicum Largiora flagito, more, H.: fletus, floods of tears, V.: opum, abounding in, V.—Giving abundantly, bountiful, profuse, liberal: duo genera largorum, quorum alteri prodigi, alteri liberales: largissimus esse: ingenii fons, Iu.: Spes donare novas largus, H.* * *larga, largum ADJlavish; plentiful; bountiful -
17 lātus
lātus adj. with comp. and sup. [STER-], broad, wide, extensive: fossa: via: amnis latior, L.: latissimum flumen, Cs.: rana bove latior, Ph.: Moenia, V.: latos finīs parare, Cs.: orbis, H.: terrae, O.: Polyphemi acies, wide eye, Iu.: latus ut in Circo spatiere, spreading the toga wide, H.— Broad, in breadth, extending (with expressions of distance): fossae xv pedes, Cs.: palus non latior pedibus quinquaginta, Cs.—As subst n.: crescere in latum, in width, O.—Fig., of utterance, broad. —Plur. n. as subst: cuius tu illa lata imitaris, broad pronunciation.—Of style, diffuse, copious: oratio latior.* * *Ilata -um, latior -or -us, latissimus -a -um ADJwide, broad; spacious, extensiveIIside; flank -
18 opīmus
opīmus adj., fat, plump, corpulent: boves: me reducit opimum, H.—Rich, fertile, fruitful: regio: campi, L.: Larisa, H.—Fig., enriched, rich: praedā: accusatio, gainful: alterius macrescit rebus opimis, i. e, prosperity, H.—Rich, abundant, copious, sumptuous, noble, splendid: praeda: dapes, V.: opus casibus, i. e. crowded with changes of fortune, Ta.: animam exhalare opimam, victorious, Iu.: opima spolia, arms wrested by a general from a general, L.: cur non daret opima spolia victus aut victor caperet, i. e. engage in single conflict, L.: belli decus, noble, Cu.: triumphus, H.— In rhet., gross, overloaded: dictionis genus.* * *opima, opimum ADJrich, fertile; abundant; fat, plump -
19 plēnus
plēnus adj. with comp. and sup. [PLE-], full, filled: vela: plenissimae viae, greatly crowded, Cs.: corpus suci, T.: Gallia civium: domus ornamentorum: Quis me est venustatis plenior? T.: meri pocula, O.: vita plena et conferta voluptatibus.—As subst n., a plenum (opp. vacuum): ad plenum, copiously, V., H.—Of bodily size, stout, bulky, portly, plump, corpulent: pleni enectine simus: volpecula pleno corpore, H.—Of females, big with child, pregnant: femina, O.: sus.— Filled, satisfied, sated: minimo, O.: amator, H.— Full packed, laden: vitis, O.: exercitus plenissimus praedā, L.: crura thymo plenae (apes), V.: plenos oculorum sanguine pugnos, covered, Iu.— Entire, complete, full, whole: (legio) plenissima, with ranks entirely full, Cs.: ad praeturam gerendam annus: hora, O.: pleno gradu, at full pace, L.: pleni somni, profound, O.—Of the voice, sonorous, full, clear, strong, loud: cornix plenā improba voce, V.: vox plenior: voce plenior.—Of speech, full, at full length, uncontracted, unabridged: ut E plenissimum dicas: ‘siet’ plenum est, ‘sit’ inminutum: plenissima verba, O.— Full, abundant, plentiful, much: Verres, qui plenus decesserat: pecunia, much money: mensa, V.: gaudium: serius potius ad nos, dum plenior: accepi epistulas pleniores, longer: plenissima villa, H.—Of age, full, advanced, ripe, mature: plenis nubilis annis, marriageable, V.—Fig., full, filled: fidei: negoti, full of business: irae, L.: Quae regio nostri non plena laboris? filled with the story of our troubles? V.: plenus sum exspectatione de Pompeio, full of expectation: laetitiā, Cs.— Complete, finished, ample, copious: orator: oratio plenior: pleniora perscribere, Cs.— Full, abounding, rich: cum sis nihilo sapientior ex quo Plenior es, richer, H.: pleniore ore laudare, i. e. more heartily: plenior inimicorum Mario.* * *plena -um, plenior -or -us, plenissimus -a -um ADJfull, plump; satisfied -
20 prōlixus
prōlixus adj. with comp. [LIC-], well-disposed, obliging, courteous: natura: animus: in Pompeium prolixior.— Favorable, fortunate: cetera spero prolixa esse his competitoribus.* * *prolixa -um, prolixior -or -us, prolixissimus -a -um ADJluxuriant, extensive (growth); big/tall (man); generous; running smoothly; lengthly/copious (writings); extended, wide; long, drawn-out; ample/abundent
См. также в других словарях:
Copious — Co pi*ous, a. [L. copiosus, fr. copia abundance: cf. F. copieux. See {Copy}, {Opulent}.] Large in quantity or amount; plentiful; abundant; fruitful. [1913 Webster] Kindly pours its copious treasures forth. Thomson. [1913 Webster] Hail, Son of God … The Collaborative International Dictionary of English
copious — I adjective abounding, abundant, ample, bountiful, considerable, copiosus, countless, extravagant, exuberant, filled, flowing, full, generous, gigantic, great, in profusion, inexhaustible, innumerable, large, lavish, liberal, luxuriant, massive,… … Law dictionary
copious in speech — index loquacious Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
copious — mid 14c., from L. copiosus plentiful, from copia an abundance, ample supply, profusion, plenty, from com with (see COM (Cf. com )) + ops (gen. opis) power, wealth, resources, from PIE root *op to work, produce in abundance (see OPUS ( … Etymology dictionary
copious — *plentiful, abundant, ample, plenteous Analogous words: *profuse, lavish, exuberant, prodigal, luxuriant, lush Antonyms: meager Contrasted words: scanty, scant, scrimpy, sparse, exiguous, spare (see MEAGER): *thin, slight, tenuous, slim, slender … New Dictionary of Synonyms
copious — [adj] abundant alive with, a mess of*, ample, aplenty, bounteous, bountiful, coming out of ears*, crawling with*, extensive, exuberant, full, galore, generous, heavy, lavish, liberal, lush, luxuriant, no end*, overflowing, plenteous, plentiful,… … New thesaurus
copious — ► ADJECTIVE ▪ abundant; plentiful. DERIVATIVES copiously adverb copiousness noun. ORIGIN from Latin copia plenty … English terms dictionary
copious — [kō′pē əs] adj. [ME < L copiosus < copia, abundance < co , together + ops, riches, power: see OPUS] 1. very plentiful; abundant 2. wordy; profuse or diffuse in language 3. full of information SYN. PLENTIFUL copiously adv. copiousness n … English World dictionary
copious — adjective Etymology: Middle English, from Latin copiosus, from copia abundance, from co + ops wealth more at opulent Date: 14th century 1. a. yielding something abundantly < a copious harvest > … New Collegiate Dictionary
copious — copiously, adv. copiousness, copiosity /koh pee os i tee/, n. /koh pee euhs/, adj. 1. large in quantity or number; abundant; plentiful: copious amounts of food. 2. having or yielding an abundant supply: a copious larder; a copious harvest. 3.… … Universalium
copious — [[t]ko͟ʊpiəs[/t]] ADJ GRADED: usu ADJ n A copious amount of something is a large amount of it. I went out for a meal last night and drank copious amounts of red wine... He attended his lectures and took copious notes. Syn: abundant Derived words … English dictionary